Исабеков айтпаса...қой құрлы қауқарымыз жоқ па?
2013 ж. 13 маусым
1395
3
...Қашан, қалай ел болатынымыз белгісіз?!.
Қарадан шыққан Құнанбайдың өзін зар тұңғиығына батырған кіріптарлық шеңгеліндегі көкезу көрсоқырлық шылауымыздан ажырамай-ақ қойды. Асыл мұраты – ұлтымыздың мүддесі мен болашақ ұрпағымыздың қам-қарекеті болуға тиіс зиялыларымыз зымзия жоғалуға айналды...
Мәнсаптың маңайы мыңғырған былық, шыңғырған шылық. Құдық-құлқынын ғана күйттеп, қаптаған қарабет-сатқындардың тасасынан тас атқан жәреуке-жандайшаптар құмырсқадан да көп, шыбын-шіркейден де басым...
...Түнеукүні Елбасымыз елінің «естілерін» жинап, кеңес құрды. Ақыл аңдасын, пікір қоссын деді. Бірақ, баяғы “Сталинге тең таппай, қиналған Жамбыл жері осы» дейтін жарамсақ сөз, жағымпаз жыр, жылмаң әңгіме, құрғақ уәде, сыпыра мақтау, жалған көлгірсу – қашанғысындай айна-қатесіз қайталанды.
Қасқая тартып, қарсы шабатын, қазақтың дәстүр-салтынан, иманынан, тілінен ажырамаған аяулы аламан ілеуде-біреу ғана! Мыңның – бірі, миллионның – үні!..
Кенет, мыңның зарын, миллионның запыранын жалғыз-ақ адам айтты. Қатты айтты. Қиналып айтты...
Бұл – санасы тұнық, зердесі ашық Дулат аға ИСАБЕКОВ еді!
Айтары ойында, таланты бойында, бар дарыны басындағы Дулат аға сардардың сұсынан да, дәулердің дәргейінен де қаймыққан жоқ. Қара қылды қақ жарды!
Қазақстанға «ата-бабамның туған топырағы» деп, сағынып-сарғайып көшіп келіп, көрмеген – қияметі, естімеген – есер сөзі қалмай, әбден арып-ашынған 800 қазақ қандас-бауырларымыз қайтадан Моңғолия азаматтығын сұрап жатқан көрінеді...
Бұл – елдігімізге сын, ұлтымызға шіркеу масқаралық!
Әттең, әлем қазақтары қауымдастығының басшысы Талғат Мамашев мыңқ етпеді. Қысылып-қымтырылмады да. Тік тұрып, тұяғын да қимылдатпаған кейпі сылдыр сылтау, жалаң желеу іздеп, сарсаңға түсті.
Иә, бұл – Қытайдағы қазақ жазушысы Қажығұмар Шабданұлының 40 жыл жазған алты кiтаптан тұратын “Қылмыс» романын жазушы Қабдеш Жұмаділовке: «Алты том дегенiңiз тым көп қой. Осы романды қысқартып, үш томға түсiрiп берсеңiз қайтедi?» – дегенде, бетi бүлк етпеген бей-берекет, мән-мағынасыз Мамашев қой!..
Қабырғалы қазағының, қасиетті елінің беделіне дәйексіздігімен дақ түсіргенін сезіне де алмаған Мамашевқа аяушылық білдірген Елбасы Дулат ағама қарап: «Тексеріп, барлығын мен білем!» –деген уәжін түйді...
Атамыз қазақ қадым заманнан: «Жау кеткен соң, қылышыңды тасқа шап!» дейді. Темірді қызғанда соқпасаң, қайқы қылыш, өткір найза түзілмейді. Елбасының алдында шықпаған шындық – суға аққан шөп-шаламмен бірдей, ал, айтылмаған ақиқаттың құны көк тиын. Қазағының қасіретін қасқайта айтқан Дулат ағам жанының тыныштығы мен басының амандығын ойлап, бұғып қалған да жоқ, жолдан тайған да жоқ.
Ата жұртына аңсап жетіп, аңырап қайтуға бет алған 800 бауырымыздың жанайқайын Дулат аға Исабеков айтпаса, «жабулы қазан жабылған күйі қалмақшы» екен. Қой екеш қара қойдың өзі бауыздалар шағында ақырғы рет тұяқтарын бір серпімеуші ме еді?!. Сонда бүгінгі бұқпантай биязы мен зәрсіз зиялының қой құрлы қауқарының болмағаны ма?.. «Сақалын сатқан кәріден, еңбегін сатқан бала артық»...
Шындық айтылмаған жерді шайтан жайлайды, өтірік өрістеген маңда жындар өріп жүреді. Жалған сөзді отырыстың берекеті қашады, мәймөңке мәмленің мәні болмайды. Махамбет батырдай өңменнен өткізіп, кесіп тастар; Бұқар жыраудай тереңнен толғап, шешіп айтар алдаспан адуынды, дауыл дәргейлі Дулаттарға қазақтың бейнеті бес батпан, рухы орасан Ұлы Даласы қашанда мұқтаж!...
Менің жаныма батқаны: жалғыз айтты, жалаң қалды, Дулат ағам!
Көреген Абай хакім тіліп тастапты:
«Единица -жақсысы,
Ерген елге бейне нөл.
Единица нөлсіз-ақ
Өз басыңдық болар сол.
Единица кеткенде,
Не болады өңкей нөл?»
...Құдайдың құдіреті, ойлап отырсам, шындығында да, айналамызда ай санап, апта аралап, қолдарынан ештеңе келмейтiн сұрғылт, халқына ештеңе бермейтін жұлынқұрт жандар қаптап, көбейіп бара жатқандай екен...
...Қашан, қалай ел боламыз?!.
Мыңжан БАЙЖАНИН