Дулат Исабеков: Арыстанбек - қазақтың рухани дүниесі жақсарса деп шырылдап жүрген жігіт

Қазақтың қабырғалы қаламгері, Мемлекеттік сыйлықтың иегері Дулат Исабеков "Айқын" газетіне берген бір сүйекті сұхбатында бүгінгі күні өте өзекті болып отырған әдебиет пен мәдениеттің өткір мәселелерін көтеріп еді. Баспалар ісі, кітап шығару мәселесі, кино мен театр саласы туралы салиқалы ой айтқан саңлақ ағамыз Мәдениет министрлігі мен Арыстанбек Мұхамедиұлына қатысты пікірін де білдірді.

[caption id="" align="aligncenter" width="800"] Дулат Исабеков - жазушы, ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты[/caption]

...Мәдениет министрлігі болғалы бері дау-дамайдан аулақ болған емес. Тіпті кеңестік кезеңнің өзінде Мәдениет саласы даудан арылмайтын. Жұрттың ермек қылатын саласы да – осы мәдениет жағы. Баяғыда репер­туарлық редколлегия деген болды. Со­ның маңайында пікірталас толас­тамайтын. Әзірбайжан Мәмбетовтің өзін сынаушылар өте көп болды. «Репер­туарлық редколлегияны құрту керек» деп жүріп, соның бәрін таратып еді, қазір қайта шулап жатыр: «репертуар редколлегиясын қайта құру керек» деп. Сол кездегі дау-дамайдың көбі драма­тургияның айналасында болатын. «Орыс театрлары, өзге театрлар қазақ драматургтерін қоймайды» деп шуыл­дайтын топ қазір орыс театрында қазақ шығармасы сахналанып жатса да, үнде­мейді. Пьесаларым Түркияда, Лондонда қойылды. Соған қуанған қазақты көр­генім жоқ. Көрдіңіз бе? Сондықтан, Мә­дениет министріне қатысты дау-да­майдың болуы мен үшін жаңалық емес. Өйткені мұндай даулар бұнымен тоқтап қалмайды. Арыстанбекке дейін де мұн­дай дүниелер болған. Бұдан кейін де болады. Кезінде Ермұхамет Ертісбаевты қалай сынадық? «Қазақша білмейді» дедік. Қазақша білетін Арыстанбек Мұхамедиұлы келіп еді, оны да сан-сақ­қа жүгіртіп жатырмыз. Осылардың аузын­дағы сөзді аңдып отыра ма, біл­меймін.

[caption id="" align="aligncenter" width="640"] Арыстанбек Мұхамедиұлы - ҚР Мәдениет министрі[/caption]

Меніңше, Арыстанбек осы салада жанын салып жұмыс істеп жүр. Әрі қазақы тәрбие алған жігіт. Екін­ші­ден, қазақы рухы бар. Үшіншіден, қа­зақтың рухани дүниесі жақсарса деп шырылдап жүр. Оның үстіне, қазір қар­жылық дағдарыс та белең алып тұр. Театрға да, киноға да ақша жетпей жатады. Мәселен, Қызылорда облыс­тық театрында жылына бес спектакль қойылатын болса, қазір оның екеуін қыс­қартуға мәжбүр. Осындай жағ­дайда, жалғыз министр не істеуі керек? Мұның бәрін көпшілік министрден көретін секілді. Тағы бір дүние, ми­нистр­дің мәдениет саласына қабілеті жоқ деп айта алмайсың. Өйткені ол осы өнердің ішінде өскен адам. Ансамбльді басқарды. Өнер академиясын басқарды. Министр орынтағына отырған сәттен бастап, оны дау-дамайдың орталығына айналдырып жіберді. Қазір министрлік Кино туралы заңды қайта қарап жатыр. Ол Заңды қайта жөндемесек болмай­-ды. Сондықтан жұмыс істейтін адамға мүмкіндік бергеніміз жөн.

Дулат Исабеков,

qazaquni.kz