Азат Перуашев: Оффшорға кеткен ақшаны қайтару үшін БҰҰ арнайы тобына «Ақ жол» партиясының өкілдерін қосуды ұсынамын

«Ақ жол» демократиялық партиясы Сыртқы істер министрлігіне сыбайлас жемқорлықпен айналысқан шенеуніктердің оффшорға кеткен ақшасын қайтару үшін Біріккен Ұлттар Ұйымының арнайы тобына «Ақ жол» партиясының өкілдерін жіберуді ұсынады. «Ақ жол» партиясының төрағасы, Мәжіліс депутаты Азат Перуашев министр Мұхтар Тлеубердиге осындай өтініш жасады.

«Сыбайлас жемқорлық арқылы халықтан ұрланған миллиардтаған қаржы қаражатын елге қайтару - «Ақ жол» демократиялық партиясының басым бағыттарының бірі. Біз бұл мәселеге орай 2012 жылдан бері оннан аса депутаттық суал жолдадық. «Ақ жол» фракциясының өтініштері қазақстандық капиталды Кипрден (2013 ж.), Швейцариядан (2015 ж.), «Панама тізіміне» (2016 ж.) және «Райское досье» (2017 ж.) байланысты мәселелерді көтерді,-деді депутат.

Сонымен қатар, Перуашев «Ақ жол» партиясының депутаттары оффшоризация мәселесін тек Қазақстанның мемлекеттік органдарымен ғана емес, сонымен бірге Брюссель, Цюрих, Пекин, Рига, Сингапур және т.б. Еуропалық парламент мүшелерімен және басқа да әріптестерімен кездесулерде талқылағанын атап өтті.

Оның айтуынша, «Ақ жол» фракциясының ұсыныстары әрдайым түсінікті бола бермейді. Мысалы, мемлекеттік органдар мен квазимемлекеттік кәсіпорындар басшыларының шетелдік шоттарына банктік құпияны жою сияқты. Сондай-ақ, Еуропалық Парламенттің Орталық Азия бойынша Комитетіне 2015 және 2018 жылдары екі рет парламентаралық топ отырыстарында ресми түрде заңсыз оффшорлық шоттардан қаражаттың Қазақстанға қайтарылуы бойынша бірлескен жұмыс тобын құру туралы ұсынысы жауапсыз қалды.

«Осыған қарамастан, біз (соның ішінде біздің ықпалымызбен) ұлттық заңнамаға оң өзгерістер енгізіліп жатқанын, қаржылық ашықтықты қамтамасыз ету және заңсыз жолмен алынған ақшаны жылыстатумен күресу үшін FATF қағидаттары енгізіліп жатқанын көреміз. Алайда, қоғам оффшордан қаражатты қайтарудың негізгі нәтижелері туралы әлі күнге дейін ештеңе білмейді », - деді Перуашев.

Сонымен бірге, Global Financial Integrity халықаралық сарапшылары 167 миллиард долларға бағалаған оффшорлық компанияларға заңсыз алынған қаражат туралы соңғы мәліметтер республиканың сыртқы қарызымен (158 миллиард доллар) немесе жылдық ІЖӨ-мен (шамамен 170 миллиард доллар) салыстырылады. Басқаша айтқанда, сыбайлас жемқорлықпен айналысатын шенеуніктер елден барлық сыртқы қарыздың немесе бүкіл Қазақстанның жылдық айналымының сомасын қолды еткен. .

Әрине, мұндай астрономиялық сомалар дәлелденген фактілерден гөрі сараптамалық бағалауға жатады. Бірақ, Ұлттық банктің бұрынғы төрағаларының бірі 100 миллиард доллардан асатын қаражаттың елден шығарылғанын айтты.

«Сыбайлас жемқорлық - жаһандық құбылыс. Алайда, отандық жемқор шенеуніктердің шеңберін көрмеу мүмкін емес. Сыбайлас жемқорлықты қабылдау рейтингісіндегі кейбір жақсарту қоғамды және уәкілетті органдарды адастырмауы керек », - деді фракция төрағасы.

Жақында Біріккен Ұлттар Ұйымы жемқор шенеуніктер алған ақшаны оффшорға қайтару үшін арнайы топ құрғаны туралы жариялады.

Сонымен бірге, Біріккен Ұлттар Ұйымы жеке адамдарға, мемлекеттерге және халықтарға заңсыз қарым-қатынас жасау нәтижесінде даму мүмкіндіктерін жоғалтады, байлар мен кедейлер арасындағы алшақтық кеңейіп жатқанын мойындады. Құқық қорғау органдары ұрланған активтерді тапқан күнде де, олар әрдайым қайтара бермейді.

Осыған байланысты, «Ақ жол» депутаттық фракциясы Қазақстанның Сыртқы істер министрлігін БҰҰ-ның құрылатын арнайы тобының әлеуетін барынша арттыруға, оны құруға белсенді қатысуға, сонымен қатар парламент депутаттарын, оның ішінде «Ақ жол» Демократиялық партиясының өкілдерін тартуды ұсынды.

«Ақ жол» партиясы және оның парламенттік фракциясы сайлауалды бағдарламасын жүзеге асыру жұмыстарын жалғастыруда.