«Қазақстан дауысы» Қазақстанның жарқын жобасына айналды

CQ_WCeWHLJU

Жуырда Алматы қа­ла­сында «Қазақстан дауы­сы» жобасы аяқ­тал­ды. Бас жүлдені кө­рермен­дер­дің дауыс беруі ар­қылы ән­ші Шахаризат Сейдахмет жеңіп алды. «Қазақ­стан» ұлттық ар­на­сы арқылы көрермен на­зарына ұсы­нылған жоба сәтті аяқталды де­сек ар­тық айтқандық емес. Төрт тәлімгер өз­деріне тиесілі 16 үміт­керді таң­дап алды. Кей­бір үміткер­дің бабы ке­ліссе де, бағы жанбады. Олардың таң­дау­дан жаңылысып, өкі­ніп қалған тұстары да болды.

Әр жексенбі сайын қазақ жұр­тының екі көзі көк жәшікке, нақты айтсақ, «Қазақстан дауы­сы» музы­калық бәйгесіне тел­мір­ген. Әлемдік жоба саналатын бұл байқау тұсауын кескен сәт­тен бастап көрерменнің қызы­ғушылығын оятты. Қара­пайым жұрт тәлімгерлердің білік­тілігіне күмәнмен қараса, қатысу­шылар Медеу Арынбаев, Мәдина Сә­дуа­қасова, Алмас Кішкенбаев, Нұрлан Албанның бұрылып, олар­дың таң­дауына зәру болды. Соны­мен қатар, әлеуметтік желілерде бас­тапқы іріктеу кезеңінің әділетсіз болғанын, ресейлік «Голос» анало­гына жетпей­тінін де сөз еткендер табылды. Ал жуырда Ақтық кезеңде төрт үміткер бақ сынаған бола­тын. Олар Роза Мұқатаева, Тимур Омаров, Жанғали Әбішев және Шахаризат Сейдахмет. Осы­лардың арасынан тыңдар­мандар дауысы бойынша же­ңімпаз атанған торғайлық - Ша­харизат Сейдахмет. Ол 1986 жы­лы 12 қарашада дүниеге келген. Тәлім­гері - Нұрлан Албан. Шахаризат жобада дәстүрлі ән орындаушысы ретінде танылған еді. Ақтық сында да орындағаны - халық әні «Саған халқым». «Қазақстан дауысы» ата­ғына лайықты деп танылған оған әлемге әйгілі «Universal» дыбыс жа­зу студия­сымен бір жылға ке­лісімшартқа отыру мүмкіндігі бұйыр­ды және 5 миллион теңге қаржылай сый­ақы табысталды.

photo_114660 Ақтық сынның екінші кезе­ңінде Роза Мұқатаева тәлімгері Мәдина Сәдуақасовамен «Қа­зақ­стан жастарының әнұраны» (А.Дүй­сенбі, П.Ли) әнін орындады. «Розаның мінезі биязы, қарапайым, адамдармен тез тіл табысқыш. Оның бойында қазақ қызына тән барлық қасиеттер бар», дейді жоба қатысу­шылары. Ал тәлімгері Мәдина Сә­дуақасова шәкіртіне « Қазақ өне­рінде Роза Мұқатаева үшін орын бар», деген бағасын берді. Финал­дың екінші кезеңінің қо­рытындысы бойынша, Роза аз дауыс жинап, жо­бадан шы­ғып қалды. «Қазақстан дауысы» жо­басы мен жанкүйерлік танытқандарға алғыс білдіремін», - деді ол. Танымал әншімен ән шыр­қау­ды түйіндеген - Жанғали Әбішев. Ол әлемге әйгілі әнші, опера саң­ла­ғы - Майра Мұхамедқызымен Үкілі Ыбырайдың «Гәкку» әнін ке­ремет орын­дады. Жанғали Әбі­шев - Ме­деу Арынбаевтың шәкірті. Ол «Қа­зақстан дауысы» жобасының өт­кен сынында тәлімгердің аз дауы­­сы­н алса да, халық қолдауымен финалға жетті. «Сенімнен гөрі арманмен жүре­тін адаммын. Финалға жетемін деп көп армандадым», - дейді Жанғали. Финалдың алғашқы кезеңінің қо­рытындысы бойынша, Жанғали аз дауыс жинап, жобадан шығып қал­ды. Тимур Омаров ақтық сынның үшінші кезеңіне өтті. Бұл жолы ол «Көрмей тыңдау» сынында орын­даған «Жан сырым» әнін орындады. Сөзі мен әнін жазған - Сейфуллин Жолбарыс. «Өткен сында біраз қорқыныш болды. Бірақ өзімді қай­радым. Финалға өткенімде, өзіме деген сенімім артты. Мен жеңіске жететін сияқтымын», - деген бола­тын ол. Бүгінге дейін «Қазақстан дауы­сы» ән байқауын тікелей эфирден теледидардан тамашаласақ, гранд- финалында көрермен ретінде қа­тыстық. Бірден бұл жобаның бір адамның ғана емес, білдей бір ұжым­ның еңбегі екені байқалды. Тікелей эфир табиғаты өте қиын, әрине. Қарапайым көрермен үшін теледидар алдында ол байқалмайды. Ұйымдастырушылар ұлттық жоба­ны кем-кетіксіз алып шығу үшін барын салды. «Азиададан» кем болған жоқ, сірә. «Қазақстан дауысы» жобасы­ның деңгейін жоғарылатып жібер­ген тағы бір жері айтылған дуэттер. Яғни, бүгінгі қазақ эстрадасының вокалдық тұрғыда ең жоғары ән­шілері Маржан Арапбаева, Сәкен Майғазиев, жастардың сүйікті тың­­дарманы дейік, Нұржан Кер­мен­баев­тың қатысуы, ең бастысы әлем­дік операның саңлағы, ел мақ­та­нышы Майра Мұхамедқызының сайыскермен дуэт айтуы жобаны шарықтатып жіберді. Демек, фи­налға сайыскерлер дұрыс іріктелген. Бүгінге дейінгі ән байқауларынан байқағанымыздай, бізде тек жеңім­паз ғана жұлдыз болып кетпейді, керісінше қандай сайыс болмасын, финалға шыққандардың көбі жо­ғарғы белестерді бағындырып жа­тады. Олар - Айқын Төлепберген, Мақпал Исабекова, Әлішер Кә­рімов, Динара Сұлтан, Луина, Мөл­дір Әуелбекова, «Ринго» тобының жігіттері т.б. Бұлар қазіргі Қазақ­стан шоу-бизнесінің белді, өз тың­дар­манын тапқан әншілер. «Бақ шапты ма, әлде бап шапты ма», меніңше, екеуінің бірі де «шап­пады». «Неге?» дейсіз ғой. Алдын-ала жүргізілген сауалнаманың нә­тижесінде Тимур мен Роза бірінші және екінші орынды иеленген. Ал Жанғали соңы болатын. Ал фи­налда былай болды: залда көрер­мендер арасында Тимурдың жан­күйерлері өте көп болды. Алмас, оның тобы (продюсерлік орта­лықтың жігіттері) мықты дайын­далып келген. Тимурға залдан демеуі тегеурінді болды. Дайын­дықтың болғаны көрініп-ақ тұр. Делебең қозып өзің де дауыс беріп кете жаздайсың. Жанкүйер болсам да, бүгінге дейін ешкімге дауыс бер­меген менің өзім ұнаған сайыс­керіме екі рет дауыс бердім. Ти­мурдың екінші орын алуының себебі - осы. Ал осы жолы бүгінге дейін «халықтың» (басында қара­пайым халық секілді көрінген, алайда тамыр-таныс, әлеуметтік желі - инстаграмдағы мықты жар­нама) ең көп дауысын жинап келген Роза үштікке әзер ілінді. Негізінен Қазақстан эстрадасының жас ән­шілері Розаның жанкүйері болды. Оны залдан байқадық. Ару Әуезова, жобаға қатысушы: «Қарапайым халық көбіне дауыс бермейді. Негізінен дауыс беріп жатқан сайыскердің достары, дос­тардың достары, олардың танысы, осылай кете береді. Содан кейін мықты жарнама, әрине». Демек, Жанғалидың бірінші айналымнан ұшып кетуі, Розаның достарының (тамыр-таныс) мүм­кін­шілігінің жетпей қалуы, бүгінге дейін көрерменнен қолдау көр­меген, тек тәлімгердің сүйреуімен келген Тимурдың финалда бірден шаң қаптырып ұшқыр шабуы, сол секілді жартылай финалда тәлім­гердің көмегімен финалда қалған Шаһризаттың (негізінен жартылай финалда «халық» Танатқа көп дауыс берген еді) бәрінен оза шабуы телефон тұтқасын қолынан ұстаған арнайы топтың (жанкүйерлердің) шебер ұйымдастыруынан болды десек, бәлкім, жаңылыспайтын шығармыз. Мүмкін, бойында қазақы қаны, өнерді тани білген көрермен шешуші сәтте шынымен-ақ дауыс­тарын аямаған болуы кәдік. Белсенді халық бұл жобаны «әді­летсіз» болды деп сынаса да, Жан­ғалиды, бәлкім, Розаны, Ти­мурды лайық көріп, Шахризатты шеттетсе де, кем-кетікті алдымен өздерінен іздеу керек. Яғни, «Қа­зақстан дауысына» лайық көрген сайыскерге өз дауысын беруі керек еді. Десе де, «Қазақстан дауысы» сәтті аяқталып, көрермен­дерге мол әсер сыйлағанымен есте қалды. «Қазақстан дауы­­­­сы» жобасы ашқан жарқын есімдер­дің бірі бо­лып Жан­ғали Әбі­шев пен Мархаба Сәбиева ерек­шеленді. Кө­біне қазақ әндері әуе­леді.

Сейілбек Aсан, Бауыржан КӘрІП