Лукашенко Ресейге неге қарсы шықты?

Беларусь Республикасы Украинаны мемлекет ретінде бүлінуін қаламайды және РФ сыртқы істер министрлігі "Новороссия" деп атап жүрген жобаны мойындамайды. Өткен сенбіде Euronews-ке берген сұхбатында Беларусь президенті Александр Лукашенконың осы айтқанын орыс ұлтшылдары Путиннің жағынан салып жібергенмен бірдей әрекет деп бағалады. Өз кезегінде "Алаш айнасы" бұл мәлімдеменің одақтас елдер (Кеден одағына мүше мемлекеттер) арасына қалай әсер ететіндігін мамандардан біліп көруге тырысты...

Лукашенко Еуропаның ақпарат агенттігіне берген сұхбатында өзіне тән мінезіне сай тік сөйледі: "Біз Украина мемлекетінің бүлінгенін қаламаймыз. Мұндағылар кезінде Қырым Украинаға байқаусызда беріліп қойған, әйтпесе бұл орыстың ата жұрты деген секілдіні алға тартады. Бұл мәселені қарастырудың дұрыс жолы емес. Өйтетін болсақ, онда Бату ханның, моңғол-татар кезеңіне қайтып барайық. Ондайда Қазақстанға Моңғолияны, Ресейдің, Батыс Еуропаның, Шығыс Еуропаның бірталай жерін қайтарып беру керек болады, әрине Белорустан басқасын. Олардың аяғы біздің де жерге тиген, бірақ бізге тиіспепті. Сондықтан өткенге қайтадан оралудың не қажеті бар?.." Беларусь Республикасының президентінің айтуынша, олар әу, бастан-ақ "Новороссия" сынды жобаны мақұлдамаған. Өйткені Беларусь Украинаның көршісі, сондықтан оларға жақын маңда шиеленісті аймақтың болуы қажет емес. "Мен Украина мемлекетінің бүтіндігі мен біртұтастығын қолдаймын. Қалай дегенмен де Приднестровья, Таулы Қарабах сынды шиеленісті аумақтарда әрдайым қауіп-қатер бомбасы жасырулы жатады. Мен мұны адам ретінде әрі Беларусь Республикасының президенті ретінде қаламаймын, өйткені біз Украинаға өте жақын орналасқанбыз" дейді Лукашенко. Сондай-ақ Лукашенко өз сұхбатында Украина билігінің кінәсі барын да меңзеді. "Мен, мысалы америкалықтар көп тұратын Мексиканың солтүстігіне біреулер баста-көктеп кірсе, не болар еді деп кейде ойлаймын? Әрине, АҚШ бұған қарсы шұғыл үдере бас көтеріп, әскери тұрғыда қолдау да көрсетер еді. Тура осылай Ресей Қырымға енді. Неге әлеуеті зор Ресей Қырымның орыстілді халқын қорғауға араласуы керек болды? Бұған неге жол берілді? Әрине, оған украин билігі жол берді" дейді өз сұхбатында Лукашенко. Сондай-ақ ол батыс ақпарат агенттігіне берген сұхбатында Донбасс пен Луганскідегі іштен шыққан бүлікшілерді де іреп салды. Бұған өз кезегінде Донбастағы өз-өзін халықтық-азат етуші қозғалыс деп атайтындар үдере бас көтеріп, "Лукашенко өз мәлімдемесі арқылы бүгіндері батыстың қатты қысымына ұшырап отырған өзінің одақтасына, Владимир Путинге сатқындық жасады" деп мәлімдеуде. Ал Ресейдегі ұлт патриоттары Лукашенконың бұл мәлімдемесін Путиннің жағынан салып жібергенмен бірдей әрекет десіп жатыр. Дегенмен бұл ретте беларусь мамандары, тіптен басқалай пікірде. Керісінше, олар президент сұхбаты беларусь және ресейлік ұлттық мүддеге құрылған деп санайды. – Бұл арада Ресейдің өзі баруға қаймығып отырған қадамды Лукашенко жасамады деп айыптау дұрыс емес. Қазіргі саяси жағдай және тарихи жайт Новороссияның толыққанды мемлекеттік құрылым болмағанын танытады, сондықтан оны мойындау халықаралық талқыға да ұсынылмаған. Бұл квазимемлекеттік құрылымдарды әлі күнге дейін Ресей Федерациясының өзі мойындамаған, ал мұндай жағдайда Новороссия беларусь тарапынан неге қолдау табуы тиіс? Кезінде Беларусь Абхазияны да, Оңтүстік Осетияны да мойындамаған, енді жақаурататын несі бар? Президент посткеңестік кеңістіктегі мемлекеттермен, соның ішінде Киевпен арасын суытқысы келмейді. Шекаралас, жапсарлас жатқан елдерде тыныштық болған маңызды, – дейді "Online Эксперт" порталына берген пікірінде белорусь саяси сарапшысы Александр Шпаковский. Отандық саясаттанушы Әзімбай Ғали да бұл пікірді белгілі бір деңгейде қолдайды. Әзімбай Ғали, саясаттанушы: – Кеден одағына үш мемлекет мүше десек, соның ішінде бүгінгі таңда пайдаға кеңеліп отырған бірден-бірі – Белоруссия. Батыстың тоқпағынан әбден қысылған Ресейді Минск өз мүддесі үшін барынша пайдалануға тырысып жатыр. Ол қолынан келді де. Ресейден көп көлемде несие алды, мұнайын тұтынып отыр, Батыстың рұқсат етілмеген тауарларын заңсыз кіргізіп жатыр және т.б. Ал Лукашенконың Новороссияны мойындамаймын деуінде тұрған дәнеме жоқ. Өйткені бұл құрылымды мойындау немесе мойындамау мәселесі әлі күнге күн тәртібіне шыққан емес. Сондықтан бұл сөз еларалық қарым-қатынасқа селкеу түсіре алмайды. Керісінше, Лукашенко Украина тәуелсіздігін қолдай отырып, Киевке сын тақты. Сөйтіп Ресейді белгілі бір деңгейде жақтады. Ол Украина билігі бүгінгі күннің орнауына жол берді дегенді айтты. Мұнысы, әрине Қызыл Кремльге ұнайды. Бұл үшін Лукашенко Ресей тарапынан марапатсыз қалмайды деп ойлаймын.

Автор: Кәмшат Сатиева alashainasy.kz