Мемлекеттік тілді заңды талап ету – ешқандай қылмысқа жатпайды! - Қазыбек Иса

Жақында, 2025 жылы 13 қарашада Алматыда мекеме басшысына мемлекеттік тілде сөйлеуді талап еткен Мирболат Мырзатайұлы Бишуиновты Алматы каласы Медеу ауданынын, №2 аудандык соты ҚР ҚК 174-бабының 1-бөлігінде көзделген қылмысты жасауға кінәлі деп санап, 4 жыл мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі жаза кескен еді. Алдында екі ай бұрын Мирболат Бишуиновты Талғар тас жолында құқық органдары ұстап, туыстарына хабар бермей екі ай мерзімге қамауға алған болатын.

Соттың бұл шешіміне наразы болған көптеген қоғам қайраткерлері мен өнер қайраткерлері өз қарсылықтарын әлеуметтік желіде көрсетуде. 

Ал Қазақстан Республикасы Парламент Мәжілісіне, депутат Қазыбек Исаға Қазақстан Республикасының 261 азаматының атынан ұжымдық өтініш хат осымен екінші рет келіп түсіп отыр.

Қазыбек Иса осымен екінші рет ҚР Бас Прокуроры Б.Н.Асыловқа депутаттық хат жолдап отыр. Төменде парламентке келген 261 адамның өтініші мен Бас прокурорға жазылған хатты жариялап отырмыз.

Мемлекеттік тілді заңды талап еткені үшін соттау – ешқандай заңнамада жоқ! - Қазыбек Иса

ҚР Бас Прокуроры

Б.Н.Асыловқа

Құрметті Берік Ноғайұлы!

Қазақстан Республикасы Парламент Мәжілісіне, Қазақстан Республикасының 260 азаматының атынан Алматы қаласының тұрғыны Бишуинова Гүлшат Тоқтасынқызы бастаған ұжымдық өтініш хаты екінші рет келіп түсіп отыр.

Автор, Бишуинов Мирболат Мырзатайұлына 13.11.2025 жылы Алматы каласы Медеу ауданынын, №2 аудандык соты судья Ж.А. Мұхамбетжанның төрағалық етуімен, №1-402-25 іс бойынша Үкім шыққан. Үкім бойынша, Мирболат Мырзатайұлы Бишуиновты ҚР ҚК 174-бабының 1-бөлігінде көзделген қылмысты жасауға кінәлі деп табылып, оған аталған бап бойынша 4 жыл мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі жаза тағайындалған. Бишуиновты 02.09.2025 жылы Талғар тас жолында құқық органдарымен ұстап, туыстарына хабар бермей екі ай мерзімге қамауға алған болатын.

 260 адам үкіммен келіспей, Мирболат Бишуинов ешкімді балағаттап, еш біреудің ар-намысына тиетіндей әрекет жасамады деп хат жолдап отыр. Сонымен қатар, Бишуиновтың кәмелет жасқа толмаған екі баласының барын, 8 жастағы бір баласы сөйлеу кемістігіне байланысты арнайы мектеп-интернатта оқитыны жайлы барлық мағлұматты сотқа берген. Сотта филология ғылымдарының кандидаты Таусоғарова Аяужан Қайратқызының сараптамасы мен Қайыржанов Абай Қайыржанұлы - филология ғылымдарыньң докторы ғылыми дәрежесі бар жетекші маман-филолог, психолингвисттің сараптамаларын каралмағанын жеткізіп отыр. М.Бишуиновтың, заң бойынша белгіленген жоғары радиациялык аймақ Аякөз қаласында туып, Семей ядролық сынақтары салдарынан зардап шегіп, басында киста барын және сол жақ мойын тамыры (артерия) 50 %-ға бітеліп, инсульт алу қаупі барын және басқа да көптеген созылмалы ауыруының барын қосымша жеткізіп отыр. 

Егер, тіл туралы заңды талап еткен азаматтарды осындай жаламен соттай беретін болса, ҚР кез келген азаматын соттап жіберуге болатынын жеткізіп, бейнені алып тастауға да дайын екенін жасырмай айтып отыр.

Иә, 260 адам қол қойған хатта дұрыс айтылғандай, Бишуинов Мирболат Мырзатайұлының әрекетінде ешқандай қылмыстық әрекет жоқ деп санаймыз.

1.Аталмыш видеодағы М.Бишиуновтың сөзінде ешқандай ҚР ҚК-нің 174-бабының 1 тармағын қолданатындай қылмысты сөз жоқ. Ешбір тілге, ұлтқа тіл тигізбей, тіл туралы заңды талап етіп отыр. Мемлекеттік тілді заңды талап ету – ешқандай қылмысқа жатпайды! Мемлекеттік тілді заңды талап еткені үшін соттау – Қазақстан Республикасының ешқандай заңнамасында жоқ!

2.Бишуинов Мирболат Мырзатайұлына қатысты қылмыстық істі мұқият тексеруді; ұсталу барысындағы заң бұзушылықтарды анықтап, кінәлілерді жауапкершілікке тартуды; ҚР ҚК-нің 174-бабын орынсыз қолдану фактісіне құқықтық баға беруді; Азаматтық құқықтарының бұзылуына жол бермеуді талап етіп отырған 260 азаматтың хатын орынды деп санап, сіздерге жолдаймыз. 

Осыған орай, біздің тарапымыздан туындап отырған басты сұрақ - ешбір тілге, ұлтқа тіл тигізбей, тіл туралы заңды талап етіп қойылған сұраққа бола патриот азаматтарға ҚР ҚК 174 бабын қолданып, қылмыстық іс қозғап, соттай беретін болса, мұның арты не болады?!

Құрметті Берік Ноғайұлы!

Осыған байланысты, Сізге екінші рет жолданып отырған аталған мәселені ҚР Президенті Қ.Тоқаевтың «Әділетті Қазақстан» қағидасы атына сай еліміздің заңдылықты қадағалаушы Бас Прокуроры ретінде заң шеңберіңде жан жақты қарастырып, әділдік орнауы үшін тиісті шара қолдануыңызды және нәтижесі туралы хат иесіне, Қазақстан Республикасы Парламентінің Мәжілісіне заңда белгіленген мерзімде жазбаша түрде хабарлауыңызды сұраймын.

Құрметпен,

Депутат Қазыбек Иса 

Ешбір тілге, ұлтқа тіл тигізбеген Мирболат не үшін сотталады?!. - 261 адамның хаты

ҚР Парламентінің Мәжілісі депутаты Иса Қазыбек Жарылқасынұлына 

Екі баласы кәмілеттік жасқа толмаған. Мырзатай Айару 14 жаста, Мырзатай Алаш 8 жаста, 9- шы сөйлеу кемістігі бар мектеп интернаттың 2 сыныбында оқиды. Мектептің анықтамасы сотқа берілді. Филология ғылымдарының кандидаты Таусоғарова Аяужан Қайратқызының сараптамасы мен Қайыржанов Абай Қайыржанұлы – филология ғылымдарының докторы ғылыми дәрежесі бар жетекші маман-филолог, психолингвисттің сараптамаларын істе қарамады да. Журналист Бишуинов Мирболат Мырзатайұлына қатысты іс бойынша заңдылықтың сақталуына прокурорлық қадағалау жасауыңызды сұраймыз. 2025 жылғы 2 ші қыркүйек күні ол Талғар тас жолында ұсталып, екі ай мерзімге қамауға алынған. Ұсталу барысында заң талаптары сақталмаған: Туыстарына хабар берілмеген; Көлігі ашық қалдырылған; Ұсталғаны туралы толық ақпарат жасырылған. Оған тағылған айып – ҚР ҚК-нің 174-бабы. Ол ешкімді балағаттамаған, ар-намысына тимеген. Мирболат Мырзатайұлы заң бойынша белгіленген жоғары радиациялық аймақ Аякөз қаласында туған. Семей ядролық сынақтары салдарынан зардап шеккен. Басында киста бар және сол жақ мойын тамыры (артерия) 50 (елу) % бітелген, инсульт алу қаупі бар 10.07.2019 Стенокардия Гипертензивная энцефолапатия Хронический панкреатит Тремор верхних конечностей Головокружение Головные боли 10.01.2020 Хронический тубулоинтерстициальные нефриты Остеохондроз позвоночника Ноющие,тупые боли поясничной области Учащенное мочеиспускание Общяя слабость Хронический пиелонефрит с 2017года Состоит на Д учете у уролога 21.02.2023 Хронический панкреатит Хронический холецестит Хронический поверхностный гастрит Отклонения результатов нормы теста на толерантность к глюкозе 10.08.2023 Поражение головного мозга Дисциркуляторная энцефалопатия сосудистого генеза (ДЭП) Астено- невротический синдром Дрожание по всему телу Состоит на учете у невропатолога с ДЭП 01.08.2024 Поражения головного мозга ДЭП Многоузловой (эндемический) зоб, связанный с йодной недостаточностью зоб 1 ой степени Нейросенсорная потеря слуха одностароняя Нейросенсорная тугоухость 2 степени слева Состоит на Д учете у невропатолога с диагнозом ДЭП Инстумельные исследования: 1. МРТ головного мозга от 03.06 2025год 2. N 260277 Заключение: МР - признаки микроангеопатии ЛЕЙКОАРЕОЗ 3. Fazekas qrade арноидальная киста в средней черепной ямке слева Признаки- ДИСЦИРКУЛЯТОРНОЙ ЭНЦЕФАЛОПАТИЙ 4. ЭХО ЭКГ от 20.05.2025 г. систолическая регургитация ТК 0-1 ст.МК 0-1 ст. 5. УЗДГ брахиоцефального ствола (БЦА) 20.06 2025г Заключение: Атеросклеротические изминения МАШ Стеноз ОСА слева до 50% волообразная извитостьво 2 ом сигменте ПА слева, ускорение кровотока из за волнообразной извитости во 2 ом сигменте ПА слева 6. УЗИ гепатобилиопанкреатической области 01.07.2025 г. Загиб желочного пузыря, осадок 7. УЗИ щитовидной железы 01.07.2025. Узловый образования в обеих долях щитовидной железы ТI - RADS 2-3 Талап етеміз: Бишуинов Мирболат Мырзатайұлына қатысты қылмыстық істі мұқият тексеруді; Ұсталу барысындағы заң бұзушылықтарды анықтап, кінәлілерді жауапкершілікке тартуды; ҚР ҚК-нің 174-бабын орынсыз қолдану фактісіне баға беруді; Азаматтық құқықтарының бұзылуына жол бермеуді. 

Құрметпен: 

1. Мергенбаев Сағидолла +7 701 346 5152. 2. Нұргул Нұрғабыл. +7705 2318181. 3. Жұмахынова Гүлзада 87078876189 4. ИБИНЖАН Гульжахан 747-186-78-67 5. Бурабаева Ж. 8702 594 42 08 6. Әсем Суюндикова 87478175626 7. Айнұр Кенжегулова +7 747 9551630 8. Сауле Кусбекова +7 707 415 0995 9. Ерназаров Саркытжан Аманович 87471848457 10. Жақып Аманқұлов. +77077801958. 11. Аяулым Мырзатай 87073601776 12. Мирас Мырзатай 87021676720 13. Бишуинова Гулшат 87788829588 14. Додабаева Култай 87017657445 15. Бишуинова Айгуль Мурзатаевна 87072381964 16. Додабаев Байжан +7 707 270 0300 17. Бишоинова Раушан Мурзатаевна 87070664530 18. Абдилдаева Қарлығаш 87474816482 19. Бишуйнова Разия 87073713800 20. Болат Айтман 87078077773 21. Рахманбеков Руслан +7 747 562 2172 22. Назарбаев Ғабит +7 707 511 1974 23. Какимова Алия +7 708 659 6863 24. Исабекова Гульнар Мурзатаевна 87473990466 25. Мамыртаева Гайша Жумановна 87472997254 26. Белғожаева Зибира +7 701 3429744 27. Ахметов Талғат 87777520575 28. Тойболды Кульмариям 8 707 563 44 89 29. Бектуров Бегали 87076292789 30. Мукажанов Махсұт 87751033335 31. Мукажанова Лейля 87751033336 32. Муханалиев Бекболат +48666999679 33. Алмас Абдйкаимов 87013150375 34. Сапарханов Бахытжан 87770877612 35. Сәуле Шоранова 87784678616 36. Марат Рамазанов. 87789390078 37. Нұрлан Мұрат 87073557287 38. Дүйсебаева Зүбайда 87783982967 39. Саулебеков Айбек 87076824855 40. Исабеков Айсұлтан 87051141060 41. Рахманбекова Қарлығаш +7 747 862 0787 42. Рахманбеков Қуат +7 777 307 6980 43. Рахманбеков Жарас +7 701 688 8836 44. Беркімбаев Данияр +7 778 391 4404 45. Айнур Толеуқанова +77784502342 46. Малик Токтарбаев. 8 778 593 31 69 47. Саят Серікбаев 87476282241 48. Серікбол Ерекеұлы 87781684741 49. Бишуинов Рустам +77075565461 50. Емберген Әлібек Ерланұлы 87471526035 51. Жамхан Қанағат Илебайұлы 87071535326 52. Өтеміс Махамбет Тұрғанбайұлы +77476065541 53. Назарбек Нурасыл Ерзатулы 87472637456 54. Айнұр Бишуинова +77782045398 55. Өмірзақ Темірлан Өмірзақұлы 87714555734 56. Мулдахужаев Мұратбек +77017992056 57. Рузыбакиев Алиусман Юнисович 87477634160 58. Марат Альрасул Қозыкөрпешұлы 87083540760 59. Андасова Айнур 87782045398 60. Андасова Дана 87475253406 61. Бишуинова Гулмира 87025104990 62. Бишуинова Алия 87026757543 63. Абенова Айгуль 87781223691 64. Асаинов Назар Ерназарович 87475598974 65. Кенжебай Отарбаев 87758850225 66. Нурлыбек Куанбаев 87077759986 67. Асан Смагулов 87072353099 68. Сакен Иманкулов 87071223336 69. Болат Курымбаев 87775493806 70. Серикбек Байниязов 877775942 71. Бахыт Байниязов 87055358401 72. Талгат Кожанадияров 87017378751 73. Амангазы Карипжан 87016117793 74. Ербол Абдрешев 87753143321 75. Скрик Мухаметалин 87017255004 76. Кызырхан 87772617721 77. Умит Босманова 87073927757 78. Шара Ергебаева 87073461950 79. Исмаил(Тараз) 87071205953 80. Лязат Ермаханова 87472153958 81. Отаршиев Жармуханбет 87002915966 82. Ерназаров Саркытжан Аманович 87471848457 83. Ескенов Темерлан Русланулы 8 700 220 5202 84. Бейбіт Алихан Қанатұлы 8700444612385. 85. Сраж Ибрахим Полатулы 8 705 517 78 94 86. Илипбаев Бақытжан 87055555714 87. Талғат Серикбаев 87077275800 88. Абсеитов Уайс Нурбулатович 87071825443 89. Айымова Нургуль 87079103430 90. Байтаулова Айкен 87021728465 91. Дауленова Карлыгаш Баймаханбетовна 87784396230 92. Карашолакова Нурсауле Дусембековна 87074763281 93. Балтабаева Гулюм Жуманбаевна 87754883919 94. Кулова Сандуғаш 87077963814 95. Ержанов Алмат 87076461183 96. Советұлы Тимур 87077055035 97. Советұлы Шынғыс 87072251987 98. Омарова Гүлжан 87072273295 99. Кеңес Айсұлу 87474512460 100. Тоқтасын Бекзат +7 708 507 9693 101. Бекжігіт Тоқтасын +7 707 988 8763 102. Карсакпаев Тлеубек Далелханулы 87752698472 103. Абдрахманов Жайлау Алимжанович 87759368246 104. Карсакпаева Тлеухан Далелханкызы +7 700 302 0596 105.Абдуллаев Рифлан 87012888833 106.Естайулы Бексултан 87714695520 107.Абдуллаев Худайшукур 87022440217 108. Қанат Рақым 87770108575 109.Алимбаев Нұрлан 87471795979 110.Абишева Жанылкан 87078213964 111.Тойбазаров Ауелкан Кабылкакович 87077241480 112.87773079898 Абилкасов Саран 113.Макишева Алма Сагымбевна. 87079889191 114.Әсемжанов Бақытбек Ыбырайұлы 87014868602 115.Кабепбаева Гулшат Серикболкызы 87077916246 116.Оспанова Раушан 87013431725 117.Амантай кажы Асылбек 87757007825 118.Кудайбергенова Ляззат 87477727715 119.Реймова Жанылкан 8 7476981343 120 Кинжебаева Турсынай 87071010945 121.Кенжебаев Кайыржан 87770281350 122.Сауранбаев Даулеткелди 87777020358 123.Кусаинов Ерик 87471868136 124.Кайырбаев Санат 87780956824 125.Садыкова Куннара Аликызы 87073129611 126.Батырбекова Бакытгул 87772658714 127.Баймухаметова Зауре Жансеиткызы 87082898557 128.Естаев Ардак 87473486273 129.Жексенбекова Жанар 87075059684 130.Доскалиева Ляззат 87059176564 131.Туртубаева Бакытжан 87014058468 132.Туртубаев Берик 87022346123 133.Сериккали Алма 87013455324. 134.Нурханова Баглан 87071750269 135.Абишова Алмагуль 87753172368 136.Маджакова Ляззат 87013152127 137.Жолдасбекова Кульшат 87751942853 138.Бесбаева Мадина 87076200227 139.Абдрахманова Магилаш 87005553161 140.Жунусова Алмагуль 87075453331 141Жабаева Гулнар 87758018861 142.Шинжанова Балбобек 87059882112 143.Картабаева Багдагул 87013583319. 144.Тыныбаева Шайзада 145.87755731564 Ргаев Рахметказы 87013416678 146. Конырова Кулшат 87478109860 147.Смагулова Гульбике 87015866639 148.Абдикеримова Гулвану 87055525397 149.Суазкызы Гулсара 87781111156 150.Бопешикова Гулмира 87758889716. 151.Жумаханов Мухаметали 87075999130 152.Каржыбаев Кизат 87026630425 153.Каржыбаева Мария 87757241463 154.Каржыбаева Айтжан 87757584776 155.Каржыбаева Толеугайша 87024394566. 156.Сулейменов Жанадил 877828932221 57.Рахманбекова Кулзада 87057240573 158.Туртубаев Бейсенгали 87025557616 159.Туртубаева Эльназ 87753708167 160.Нурмухаметова Жанар87017877030 161.Искакова Жансая 87017877031 162.Толеукан Жандос 87018087768 163.Яхиярова Гуля 87076005901 164.Мукашева Кулбуби 87074716787. 165.Сапаргалиев Дархан 87078178578. 166.Сайфолла Бейсембай 87071164755 167.Сембаев Жандарбек 87071033864 168.Абитова Лейла 87777565958 169.Бегежанов Нуриддин 87012394252 170.Нургалиева Айша 87078246080 171.Ермагамбетова Сандугаш 87076695813 172. Демеубаев Сертбек 87079985055 173.Киякбаева Алия 87013170072 174.Базулов Нурлан 87758287850 175.Шугыл Бауыржан 87016677723 176.Тукумова Жанна 87772828858 177.Реймбеков Гоголь 87085222441. 178.Адилханов Халелхан 87022381209 179.Абикенов Сатбек 87013309067 180.Кекликов Серикхан 87789183292 181.Тунгатов Ерлан 87472546987 182.Абденова Гулбакыт 87013393890 183.Дауылбаева Рая 87059051364 184.Багиншыбаев Саян 87078536162 185.Такибаева Лаура 87074050815 186.Шегараев Молдажан 87475776730 187.Абишева Алмагул 87753172368 188.Агибаева Нурсулу 87077190753 189.Айжолова Жанар 87016261878 190.Мукажанов Сергазы 87479660598 191.Шаттыкбаева Айтжамал 87772444993 192.Байдалина Айгуль 87024672304 193.Сикымбаев Ербол 87014776170 194.Иманбекова Гулмира 87078156940 195.Камилов Талгат 87014570147 196.Садыбекова Улдыгул 87771757400 197.Сулеймен Жанадил 87782893222 198.Дуйсембаев Даурен 87015646240 199.Дуйсембаева Дарига 87028267933 200.Толеуханов Ержан 87762137400 201.Мухажанов Ербол 87023911895 202.Магзанов Абылкасым 87772062418 203.Тилесов Талгат 87774891232 204.Айдаралиева Роза 87013671494 205.Жакупова Анар 87027585055. 206.Толепберген Болат 87078480322 207.Нурмухамбетов Кайрат 87021663770 208.Оразбеков Муратай 87778235677 209.Мусаев Берик 87026857116 210.Бегалинов Абай 87014856327 211.Нурмухамбетова Жанат 87029739195 212.Серикбаева Алия 87011413527 213.Сарсенбаев Есимжан 87051726298. 214.Демеубаев Серикбек 87079985055 215.Ошакбаев Укимет 87026085397 216.Орынбасар Самал 87473638934 217.Рамазанова Айнаш 87011809119 218.раисова Роза 87054454326 219.Мендигереев Галым 87076356445 220.Дуйсекенова Найля 87474425465 221.Утемисова Нагима 87022214100 222.Хайдаров Ильяс 87779834747 223.НурмухановКайрат 87021663770 224.Бортбаев Канат 87770101234 225.Аскарова Алма 87076337870 226.Оналтаева Жайна 87073911214 227.Жакелеева Ардак 87055672963 228.Бейсебаева Жулдызай 87081857328 229.Биахметова Замзагуль 87773887202 230.Рыскулова Гульнара 87084012132 231.Толеуханов Ержан 87762137400 232.Есенова Гулзира 87786624304 233.Берикбаева Гульбахыт 87077691965 234.Анешева Бахытгуль 87753822395 235.Самидинова Баян 87477207602 236.Асылбаева Бахытгул 87476471865 237.АкимбаеваЖанна 87478752521 238.КонакбаеваАида 87472528056 239.Мукамбетов Серикхан 87783282677 240.Адалбаева Нагима 87474455341 241.ОспановаЖанар 87054988676 242.Бегалиева Зауре 87715809087 243.Бесбаева Мадина 87076200227 244.ДубековаГалия 87011886338 245.МаженоваГалия 87003337893 246.КупешеваИрина 87053028699 247.Магжанов Абикай 87772062418 248.Абишев Жанат 87002510827 249.Ботанбаева Айгерим 87071969083 250.Арифкожа Алия 87751213129 251.Сеитова Нуршат 87014065506 252.ЗейнуллаеваДина 87013834906 253.КырдасыновАрман 87023037869 254.МукишеваГульжан 87473654851 255.Мухамедсадукова Айман 87017415761 256.Ирмуханова Галия 87071059054 257.Ихсанова Назигуль 87778010899 258.БеркимбаевДанияр 87783914404 259.Додабаев Байжан 87072700300 260. Кәріппжан Аманғазы 87016117793. 

Қолдау жалғасуда.

Қазақ үні