ПАНАСЫЗ СТУДЕНТТІ КІМ ОЙЛАЙДЫ?
Студенттік өмір – қызығы мен шыжығы мол, қайғысы мен қуанышы қатар жүретін, алғаш рет шынайы өмірдің дәмін татып, өз бетімізше шешім қабылдауды, өмір сүруді үйрететін үлкен өмірдің алғашқы баспалдағы іспеттес.Әсіресе, арманның ақ қанатына ілесіп, алысқа самғауды қалап,ауылдан арман қуып келген жастар үшін Астанада, Еуразия Университетінде, білім алу – үлкен мақтаныш.
Әр саналы адамның іздейтіні, ұмытылатыны, әрине – білім. Алғашқы бұйрығы «Оқы!» деп келген Ислам діні де ең әуелі білімге шақырады.Білім іздеу – мұсылман әйелге де, ерге де парыз. Құранның 670 жерінде ілім-білім жайында айтылған. Өзін мұсылманмын деп есептейтін әрбір пенде тал бесіктен, жер бесікке дейін білім іздеуі тиіс деп есептеймін. Сол себепті, біз, студенттер, шынайы, құнды білімнің нәрін татып, алаңсыз оқуымызға дайындалып, өз кәсібіміздің білгірі, еліміздің мәртебесін асқақтататын білім, ғылым иелері болуды көздейміз.
Әрбіреудің көкейіне ой салып қозғағым келген мәселем де сол білімнің төңірегінде. Өзіміздің сүйікті Еуразия Ұлттық Университетінің қабырғасында білім алып жатқан жастарды ойландырып жүрген күрмеуі көп, шешімі жоқ сауал жөнінде.
Университетте білім алуға барлық жағдай жасалған. Қашан да алға тартатын ұстанымымыз – осы. Шетелдік ЖОО-мен терезесі тең, керегесі кең. Жыл сайын шетелдік сарапшылар жүргізген зерттеулер бойынша рейтингі артып, көптеген марапаттауларға ие болып келеді. Иә, келісемін. Келіспеске амал да жоқ. Себебі, ата-бабамыз «Су ішкен құдығыңа түкірме!» ,- деп қатаң ескерткен. Санама терең сіңіріп, жадыма жаттатқан осы мақал бүгінде жадымнан жойылып бара жатқан сыңайлы. Оның себебі, панасыз студенттердің халі. Қайғысы бар адамның дертін тек сол дертке шалдыққаннан сұра демей ме? Өзім студент болғандықтан,жатақханасыз студенттердің жайы қатты алаңдатады.Бәріміз түсінеміз, Астана қаласындағы ең бірінші, әрі ең үлкен мәселе –баспана. Берсең қолыңнан, бермесең жолыңнан алатын нарықтық заманда төбеңде шатырыңның болуы әлбетте қиын. Орташа жалақысы 50-60 мың болатын ЖОО-ның оқытушылары да баспана таппай жатақханадан – жатақханаға жүктерін тасып жүрген жоқ па? Ал сонда 15 000 ғана шәкірт ақы алатын студенттер қалай күнелтпек?
Біз жұмыс істемейміз, ақша таппаймыз, жалақы алмаймыз. Алайда, жоғарғы жақты бұл алаңдатпайтын секілді. Өйткені, біз, жұмыс істеп жүрміз. Қарасын да, ағын да. Істеуге мәжбүрміз. Жауабы біреу: төбемізде шатырымыз жоқ. Үлкен өмірге аяғымыз жаңа ғана басылған шығар десек, қателесіппіз, қайнаған қазанның тап ортасына түсіппіз.
Өздеріңіз білетіндей жатақханалардың көпшілігінің бір бөлмесінде кем дегенде 6-7 студенттен орныққан.Ол жердің көлемі де, ауасы да таршылық етеді. Әрі, күнделікті сабаққа дайындалуға қиындық туғызады. Тіпті, болмашы себептерге бола жатақханадан құр қалған студенттер де бар. Олардың халі қалай? Қайда өмір сүріп жатыр? Бұл – да өзекті мәселе. Жатақханаға орналаса алмағандар пәтер жалдап күнелтуде.
Бізде шәкіртақының орта мөлшері 15 000 теңге. Зер салып қарасақ, Астана сияқты алып шаһарда 15 000 теңгемен бір ай өмір сүру мүмкін емес. Сонда олар қалай пәтерақыны төлеп жа-
тыр? Әрине, жұмыс істеп. Клубтарда, кафелерде, бала күтуші, үй тазалаушы т.б жұмыстарды атқару арқылы. Олардың сабаққа дайындалуға уақыттары жетеді дейсіз бе? Әрине, жоқ. Баспана, ақша мәселесін былай қойғанда, студенттер психологиялық ауытқуларға, күйзелістерге ұшырайды. Сабаққа құлышыныстары жоқ, мұғалімдермен, жора-жолдастарымен жиі сөзге келіп, ренжісіп жатады. Жылап-сықтап, аяғы суицидке итермелейді.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының ақпаратына сенсек, Қазақстан суицид бойынша әлемнің алдыңғы бестігіне кіреді екен. Ал «Орта Азияда» бәйгенің басында келеміз. Там-
шы жинала жинала көл болады. Ұсақ- түйек деп көзге ілмей жүрген мәселелерден, өмірді енді ғана танып-біле бастаған жастар, қиындықтарды көтере алмай, сәтсіздік тұңғиығынан суицид арқылы шыққысы келіп осындай әрекеттерге барады. Бұған кім кінәлі? Әрине... жауапкершіліктен қорқамыз.
Елу елдің қатарына қосылып, экономикасы шарықтаған елге айналғымыз келеді. Сол арманды ақиқатқа айналдыратын жастар. Болашағымыз жастардың қолында дегенді жиі тілге тиек етесіздер. Ал жастардың болашағы сіздердің қолдарыңызда!
Әуесхан Ажар
Еуразия Ұлттық Университетінің
ІІ курс студенті