Перуашев көпбалалы анаға 670 мың теңге айыппұл салғандарды сынға алды

«Ақ жол» партиясы Текелі қаласында кәсіпкер, көпбалалы анаға 670 мың теңге көлемінде айыппұл салған мониторингтік топтардың әрекетін заңсыздық деп атады. Бұл туралы Азат Перуашев бүгін Мәжілістің жалпы отырысында айтылған депутаттық сауалда мәлімдеді.

ҚР Премьер-Министрі 

А.Ұ. Маминге

Бұған дейін «Ақ жол» фракциясының депутаттары Үкіметке кәсіпкерлерге қатысты «мониторингтік топтардың» қысым жасауына қатысты бірнеше рет жүгінген болатын. Өткен жылдың 18 қарашасы мен 2 желтоқсанындағы сауалдарда біз олардың рейдтерін заңға сәйкес келмейді деп санап, олардың Кәсіпкерлік кодекске сәйкес жұмыс істеулерін және шағын және орта бизнестің заңды құқықтарын қорғауын талап еттік. Сонымен қатар, эпидемиологиялық бақылау тек толық қамтылған кезде ғана тиімді. Ал жеке нысандарды (тек өздері білетін себептер бойынша) айналып өту арқылы бұл топтар кейде пандемияға кедергі келтірумен жұмыс жасаудың орнына, көбіне есеп беру және бопсалаумен айналысады. Мәселен, «Ақ жолға» көмекке жүгінген теміртаулық кәсіпкерд шағын дүкенінің бір айда 18 рет «мониторшылардың» тексеруінен өткенін хабарлады! Мұндай мысалдар аз емес. Мұндай әрекеттермен мониторинг топтары пандемиядан аман қалған кәсіпкерлерді ғана емес, қоғамдағы тыныштыққа қауіп төндіреді деп санаймыз. Айта кетейік, 2011 жылы араб елдеріндегі бірқатар тәртіпсіздіктер мен азаматтық соғыстар Тунистегі бақылаушылардың базардағы саудагерден жеміс сататын жалғыз дүкенін тартып алуынан басталды. Біздің ШОБ-тен нандарын тартып алып қана қоймай, шарасыз жағдайға итермелеуде. Адамдар бизнеске емес, айыппұлдарды төлеу үшін несие алуға мәжбүр болатын «қисық айна экономикасы» деген осы ма?! «Ақ жол» фракциясы Алматы облысының Текелі қаласында болған оқиғаларға байланысты осы тақырыпқа қайта оралуға мәжбүр. Онда базарда көкөніс сататын төрт кішкентай бүлдіршіннің анасы, кәсіпкер Дина Қашқанованы полиция мен әкімдіктен келген практиканттардан тұратын топ төмен түсірілген маскамен суретке түсіріп алған. Яғни оның бетінде маска болған, бірақ кәсіпкердің мұрнын жаппаған. Осының негізінде әйелге 670 мың теңге айыппұл салынды, алайда оның күнделікті кірісі 5 мың теңгені құрайды. Айыппұлды төлеу үшін адам алты ай жұмыс істеуі керек, сонда осы уақыт ішінде оның тамақ ішпеуі, пәтер ақысын төлемеуі, балаларды тамақтандырмауы және киінбеуі керек. Әлеуметтік желілердегі блогерлердің арқасында бұл оқиға аймақта кең резонанс тудырды және қоғамдағы наразылықтан кейін айыппұл алынып тасталды. Бірақ бұл мәселе бір ғана кәсіпкердің басындағы сұрақ бар ма? Сол күні сол базардағы тағы бірнеше әйелге айыппұл салынды, күн сайын бүкіл ел бойынша ондаған және жүздеген басқа саудагерлерге айыппұл салады. Ешкім олардың жан айқайы мен үмітсіздігін естімейді. «Мониторшы» мырзалар, сіздер не ойлап жүрсіздер? Бұл біздің адамдар, біз оларға мемлекет ретінде жауап береміз! «Ақ жол» фракциясының сауалдарына өз жауаптарымен заңсыздыққа санкция беретін мемлекеттік органдар не туралы ойлайды екен? Президент Қ.Тоқаев өзінің жолдауында: «Бизнесмендердің жұмысына кез келген кедергі жасау мемлекетке қарсы ауыр қылмыс ретінде қабылдануы тиіс» деп айтқан болатын. Тіпті ең гүлденген, байлар мен кедейлер арасындағы алшақтық өте аз елдерде (мысалы, Скандинавияда) кейбір жағдайларда айыппұлдардың мөлшері құқық бұзушының жеке табысына байланысты. Бүгін, кірістерді жалпыға бірдей декларациялау енгізілгенде және салық төлеушілер картадан әрбір төлемді бақылауға тырысқанда, айыппұлдың мөлшері адам үшін қаншалықты көтерілгенін немесе оны үмітсіз және түзетілмейтін қадамдарға итермелейтінін бағалауға барлық мүмкіндік бар ма? Цифрландыру және басқа да жаңалықтарды адамдарды жазалау мақсатында ғана емес, пайдалы жағынан қолдануды ойланудың уақыты келді. Жоғарыда айтылғандардың негізінде «Ақ жол» демократиялық партиясының депутаттық фракциясы Үкіметтен келесін сұрайды: мониторингтік топтарды құқықтық реттеу туралы 2020 жылғы 2 желтоқсандағы біздің сауалымызда қойылған ұсыныстарға қайта оралу және жалпы алғанда олардың орынсыздығы туралы мәселені қайта қарау; жеке тұлғалардың кез келген әкімшілік айыппұлдарын азаматтардың жеке табыстарына байланыстыруды енгізу, мұндай айыппұлдың сомасы нақты адамның айлық жалақысының немесе нақты жеке кәсіпкердің пайдасының 2-3%-ынан, ең көбі 5%-ынан аспауға тиіс. Ия, бұл жағдайда бай құқық бұзушылар көп төлейді, бірақ бұл басқаларды тоздырудан гөрі әділ. Құрметпен, «Ак жол» фракциясының депутаттары