Абзал Құспан "Эйр Астана" басшысының қазақ халқынан кешірім сұрауын талап етті

Белгілі тіл жанашыры Оғыз Доғанды Fly Arystan-Air Astana әуекомпаниялары қара тізімге енгізіп, ұшақ бортына отырғызбағаны туралы "Қазақ үні" ақпарат агенттігі ақпарат жариялаған болатын. Онда белгілі ақын, Ұлттық Кеңес мүшесі Қазыбек Иса бұл даулы істе Оғыз Доғанның мүддесі танымал заңгер Абзал Құспан қорғайтындығын айтқан болатын.

Бүгін Абзал Құспан Air Astana әуекомпаниясын қайта сотқа беретінін айтып, компания басшысы Питер Фостердің атына жазылған сотқа дейінгі талап арызды "Қазақ үні" редакциясына жолдады.

«Эйр Астана» АҚ президенті

П.Фостер мырзаға

Көшірмесі:

«BAE Systems PLC» компаниясына

Оғыз Доғанның атынан сенімхат негізінде әрекет етуші;

А.Т.Құспаннан

С О Т Қ А Д Е Й І Н Г І Т А Л А П

Питер Фостер мырза!

Сіздің Қазақстанға дейінгі атқарған қызметтеріңізді қарап отырсам, бұған дейін Азия, Европа, Австралия, оның ішінде Гонконг, Азия, Филиппин елдерінде «John Swire and Sons (HK)», «Cathay Pacific Airways Ltd», «Philippine Airlines Inc»., «Royal Brunei Airlines» сияқты әуе компанияларында қызмет атқарған екенсіз.

«Эйр Астана» компаниясының Президенті ретінде Қазақстанда 2005 жылдан бері қызметтесіз, яғни Қазақстанда тұрып жатқаныңызға 15 жылға жуықтапты.

Сіздің өмірлік жолыңызды қарап отырып, Қазақстан сияқты үшінші сортты дамушы елдерде мемлекеттік тіл, ұлттық намыс мәселелерінің қаншалықты кенжелеп қалғанын, ондай елдегі жергілікті тұрғындарға, аборигендерге қарағандай жоғарыдан менсінбей қарайтындығыңызды түсінемін және өкінішке қарай келісемін де...

Ия, тек біз сияқты үшінші сортты елдерде ғана заңда ақ қағазға қара сиямен «Қазақстан Республикасының азаматтық әуе кемесінің кабина экипажының мүшелері жолаушыларға қызмет көрсетуде қазақ тілін еркін меңгеруге міндетті» - деп бадырайтып жазып қойса да, оны мойындамай соттаса аласыздар. Тек біздің елдерде ғана тараптың бір жағы «Эйр Астана» болғандықтан, бірінен соң бірі судьялар істі қараудан бастарын ала қашады, біздің елдерде ғана Сіздер, заңды күшіне енген сот шешіміне құрметсіздік көрсете аласыздар және ол үшін Сізге немесе Сіз басқарып отырған компанияға ешқандай салдар туындамайтынын жақсы білесіздер. Сізге өз басым Оғыз Доған жағдайына дейінде, одан кейінде хат жазғам, тұтынушылар құқығын бұзбауыңыз туралы ескерткем. Оның бәріне шығарып салма жауаптар алғам.

Бірақ, Қазақстан сияқты үшінші сортты елдерде де Турсагулова Айгүл Тұрсынқызы (Алматы қаласы, Түрксіб аудандық сотының судьясы), Оғыз Доған сияқты принципті, заңмен бекітілген құқықтарын пайдалана алатын, заңды сыйлата алатын азаматтар кездесіп қалады.

Кеше, қазан айының 9 күні Нұр-Сұлтан халықаралық әуежайында «Эйр Астананың» еншілес компаниясы «FlyArystan» лоукостерінің қызметкерлері, осы компания билетін сатып алған Оғыз Доғанды бортқа жіберуден бас тартқан. Оған себеп ретінде, ол азаматтың «Эйр Астана» компаниясымен «қара тізімге» енгізілгені аталды. Нәтижесінде, Оғыз Доған және оның келіншегі мен сәбиі, барлығы 3 адам жолдан қалды.

Әрине, «Эйр Астана» сияқты алып компанияға бір-екі тұтынушының құқығы бұзылғаны, олардың заңды түрде сатып алған билеттері бола тұра далада қалғандары «шыбын шаққан құрлы әсер етпейтінін» мен жақсы түсінемін.

Дегенмен, Сіздің Қазақстан деген елде өмір сүріп жатқаныңызды, ол елде де заңдар және заң орындары, ал ең бастысы сол заңды құқықтарын талап ете алатын сауатты азаматтар бар екенін ескере отырып, мына сауалдарға жауап бере кетуіңізді сұраймын;

- Сіздің және Сіз басқарып отырған компаниялардың қазақ тіліне деген көзқарасы қандай?

- Сіздің және Сіз басқарып отырған компаниялардың Қазақстан заңдарына көзқарасы қандай?

- Тұтынушы Оғыз Доғанның «Эйр Астана» компаниясының сотта толық жеңілуінен кейін «қаза тізімге» енуі, сол сот шешіміне байланысты ма?

- Жалпы «Эйр Астана» компаниясының «қара тізімі» Қазақстанның қай заңына немесе нормативтік актісіне негізделген?

- Егер ол «қара тізім» Қазақстан заңдарына негізделмеген жағдайда, қандай халықаралық нормаларға негізделген, ол актілер Қазақстан Парламентімен ратификацияланған ба?

- Алматы Қаласы, Түрксіб аудандық сотының, қазіргі кезде толық заңды күшіне енген шешімінің (сөзбе-сөз) «Эйр Астана» Акционерлік қоғамының әуе компаниясына тиесілі әуе кемесінің кабина экипажының мүшелері болып табылатын бортсеріктерінің қазақ тілінде қызмет көрсетпеу әрекеті заңсыз деп танылсын» деген талабын Сіздің компания тарапынан орындалды ма?

Питер Фостер мырза, осы сұрақтар және жоғарыда аталған мәселе бойынша Сізден тұшымды жауап күтемін. Әрине, бұл шаруаны да әдеттегіше «Сіздерге осы жарайды» дегендей ортанқол менджеріңізге тапсыратыныңыз, ал оның жарым-жартылай жауап беретіні түсінікті, дегенмен бұл жолы біз Қазақстандық сотпен ғана шектеліп қалмайтынымызды ескерте отырып, жеке өзіңіз жауап қатып, біз сияқты үшінші сортты тұтынушыларыңызға да құрмет көрсетеді деп сенемін!

Жоғарыда аталғандардың негізінде, ҚР АПК-нің 8 бабы, 6 тармағын, «Тұтынушылардың құқығын қорғау туралы» ҚР Заңының 22 бабын басшылыққа ала отырып,

Т А Л А П   Е Т Е М І Н :

Дауды сотқа дейінгі тәртіпте реттеу мақсатында осы талапты мәні бойынша қарауды.

Қазақ тілін осымен нешінші мәрте дауға айналдырып, қоғам арасына жік салғаны үшін жауапты, компаниядағы лауазымды тұлғаларға қатысты, нақты шаралар қолдануды.

Тұтынушы Оғыз Доған және оның отбасынан кешірім сұрауыңызды, оған келтірілген материалдық шығындардың орнын толтыруыңызды.

Қазақ тіліне қатысты заң талаптары сақталмағаны және мәселені дауға айналдырғаны үшін компания басшылығы атынан қазақ халқы алдында кешірім сұрауды.

Осы талапты он күн мерзім ішінде қарап, жауап беруді.

Талапқа жалғанды: сенімхат 1 бетте.

А.Құспан